Najaar prima startpunt voor verbetering biologische bodemvruchtbaarheid
De bodem verzuurt jaarlijks door onder meer gewasonttrekking, uitspoeling en eventueel de verzurende werking van sommige minerale meststoffen en organische mest. Het laatste kwartaal van het jaar is een mooi moment om de mate van verzuring te meten zodat bekend is of er een kritische grens is bereikt. Het overschrijden van de grens heeft namelijk negatieve gevolgen voor de biologische bodemvruchtbaarheid.
Het meten van de verzuringsgraad doe je door een bodemanalyse uit te laten voeren zodat de pH-waarde bekend wordt. Op basis hiervan kan de beslissing genomen worden voor een bekalking om daarmee de grond minder zuur te maken. Regenwormen en dan met name de pendelaars, als belangrijk onderdeel van de biologische bodemvruchtbaarheid, gedijen bij een extra bekalking en hogere pH.
Voor een goede gewasgroei is het essentieel de pH op een optimaal niveau te houden, op de meeste gronden tussen de 6 en 7. Voor de akkerbouw is de optimale pH afhankelijk van het bouwplan, omdat gewassen verschillende eisen stellen aan de pH. Zo hebben bieten een hogere pH nodig dan aardappelen. Het aandeel bieten of aardappelen in het bouwplan heeft dus invloed op de hoogte van de optimale pH. Op zandgronden worden pH-waarden tussen 5 en 6 aangehouden. Op de zuurdere gronden zoals veen wordt een pH van 4,8 geadviseerd.
Verbetering biologische bodemvruchtbaarheid helpt pH de goede richting op
De biologische bodemvruchtbaarheid heeft betrekking op de rol (nutriënten kringlopen, vorming bodemstructuur en ziektewering) van de levende organismen in de bodem. Het bodemleven is zeer divers en omvat enorme hoeveelheden. Gemiddeld bestaat 5% van de organische stof in een gezonde bodem uit bodemleven. Hiervan is zo’n 15% regenwormen. Binnen de groep regenwormen zijn de pendelaars cruciaal; zij zorgen in de bodem voor betere drainage-, beluchting- en bewortelingsmogelijkheden. Pendelaars gedijen het best in bodems met een hogere pH. Bij managementbeslissingen voor een optimale pH wordt natuurlijk in eerste instantie gekeken naar het bouwplan. Zijn er echter wensen of mogelijkheden om de pH nog aanvullend te verhogen, dan stelt de pendelaar dit op prijs. Pas bij voorkeur een calciumhoudende kalkmeststof toe.
Vermijd bodemverdichting
De komende weken is de pH niet alleen met een bekalking positief te beïnvloeden, ook het oogstproces kan een bijdrage leveren. Doe er alles aan om bodemverdichting zo veel mogelijk te beperken, dit werkt namelijk verzurend. Beperken betekent aandacht voor bandenkeuze, bandendruk en berijdingsintensiteit.
Bekalking liefst in het najaar
De pH daalt, afhankelijk van het organische stofgehalte, ongeveer 0,05 tot 0,1 punt per jaar. Bij een relatief laag organische stofgehalte fluctueert de pH sneller. Kalk heeft tijd nodig om volledig tot werking te komen. Daarom is in veel gevallen het najaar ook het beste tijdstip om kalk te strooien. Daarnaast is het voordeel van bekalken in het najaar de veel lagere kans op ammoniakvervluchtiging. Dit krijg je namelijk als kalk in aanraking komt met ammoniumstikstof uit meststoffen.
Bron: OCI
