Teeltuitdagingen en kansen in de herfst: leer van voorgaande seizoenen
Elk jaar staat op zichzelf. We telen buiten en elk jaar is voor de teler bijzonder als het gaat om de groeiomstandigheden waar jij mee moet dealen. Belangrijk is om lering te trekken uit voorgaande groeiseizoenen en daarmee de teeltrisico’s voor het komend seizoen te minimaliseren.
De laatste twee jaren hebben we pas laat kunnen zaaien en poten omdat de voorafgaande herfst en winter bovengemiddeld nat waren. Het afgelopen najaar spant de kroon; diverse aardappelpercelen zijn in 2023 uiteindelijk niet meer geoogst en suikerbieten zijn er nog heel laat uit gemodderd. Oogst daarom zodra er een kwaliteitsproduct binnen kan komen.
In de meeste regio’s is er ondertussen al voldoende neerslag gevallen, waardoor de grond zacht genoeg is om beschadiging aan aardappelen en uien tijdens het oogsten te voorkomen. Aardappelen die aan het afrijpen zijn hebben een relatief hoog OWG. Van een dergelijk gewas kan het (resterende) loof worden vernietigd. Het algemene devies is om niet te lang te wachten met oogsten. De teeltkosten zijn qua pootgoed en schimmelbestrijding immers hoog dit jaar. Het zou dan jammer zijn als door (te) lang wachten er uiteindelijk niet meer geoogst kan worden. Ook is er door lang wachten een groter risico op bodemverdichting, zeker als er onder natte omstandigheden te lang wordt doorgegaan. De gevolgen daarvan hebben we dit jaar kunnen ervaren.
Laat u niet verleiden laat gezaaide bieten en gepote aardappelen te lang te laten staan
Tot augustus dit jaar is er zoveel regen gevallen (neerslagtekort vanaf 1 april – augustus tussen 0-50 mm) dat de kans ook groot was dat de grond na zaaien of poten in het voorjaar niet kon opdrogen voordat er weer regen viel. Wateroverlast veroorzaakte slemp en zuurstofgebrek waardoor veel rot en schade ontstond. Het valt dit jaar ook op dat relatief laat zaaien en poten in het algemeen een betere gewasstand en opbrengst geeft. Uiteraard niet de heel laat gezaaide uien of gepote aardappelen. Dit is echter tegen de gemiddelde trend in en laat zien hoe bijzonder de lang aanhoudende vernatting dit jaar was. De vroege teelten hebben qua beworteling te veel te lijden gehad. Heel laat gepote aardappelen staan er nog groen bij, maar er zit nog weinig opbrengst onder en gemiddeld genomen is de nagroei niet in staat om de gemiste groeidagen in te halen. De neiging is om laat gezaaide bieten en laat gepote aardappelen lang te laten staan, maar de oogstrisico’s nemen toe. Benut de werkbare dagen!
Het is in de herfst nog wel mogelijk om ondiepe verdichtingen (tot ca. 40 cm diepte) op te heffen vlak voor het inzaaien van wintergraan. Belangrijk is dat de ondergrond droog genoeg is voor een opbrekend effect. Het beste moment is een profielcorrectie onder droge omstandigheden met direct aansluitend een diep wortelend gewas om weer structuur in de grond te brengen. Laat u bij de keuze voor dit diepwortelende gewas niet verleiden tot het te vroeg inzaaien van wintertarwe, beter is het om bij een vroege profielcorrectie te kiezen voor een groenbemester. Wacht met het inzaaien van wintertarwe tot minimaal half oktober. Eerder vergroot de kans op ziekteoverdracht (gele roest, septoria of het gerstevergelingsvirus) naar de komende teelt substantieel. Vermijd neerslagrisico’s vlak na zaai; het is dan beter om te wachten. Waar langer wachten met inzaai toe kan leiden, laat afgelopen groeiseizoen zien. In een aantal gevallen is er zomergraan gezaaid met een vergelijkbare of hogere opbrengst dan de veel eerder gezaaide wintertarwe.
Bron: Delphy
