Deel

Bodem

Beschikbaarheid van fosfor en kalium

De beschikbaarheid van fosfor (P) in de bodem wordt voor de akkerbouw weergegeven met een Pw-getal (mg P2O5/l grond). Ook wordt in bodemanalyses een combinatie van P-CaCl2 en P-Al gegeven.
Fosfaat (PO43-) is de vorm waarin fosfor het meest voorkomt. In de bodem is fosfaat verdeeld in verschillende fracties. Zo is er een fractie die in water oplosbaar is (Pw), en een fractie die voor wortels beschikbaar is (P-CaCl2 of P-PAE). Ook is er de voorraadfractie fosfaat (P-Al). Elke fractie vereist een eigen analyse. Fosfaat moet voldoende beschikbaar zijn in de bodem, vooral voor fosfaatbehoeftige gewassen zoals aardappelen. Bij een te kort kunnen gebreksverschijnselen optreden zoals de rood-paars verkleuring in het blad van mais.

Gewassen onttrekken veel fosfaat aan de bodem. Daardoor kunnen fosfaatgehalten te laag worden. Voor fosfaat geldt een afvoer van 40-65 kg P2O5 per ha per jaar in een akkerbouwrotatie. Onjuiste bemesting zorgt juist voor een te hoog fosfaatgehalte. In de adviesbasis wordt wel onderscheid gemaakt in een bodemgericht advies en een gewasgericht advies. Het bodemgerichte advies is voor het handhaven van de fosfaattoestand en daarmee de vruchtbaarheid van de bodem. Het gewasgerichte advies is afgestemd op de fosfaatbehoefte van de gewassen. De aanscherping van de regelgeving zorgt voor nieuwe adviezen in de fosfaatbemesting. Het bepalen van de juiste hoeveelheid fosfaat op grasland is belangrijk, niet alleen vanwege regelgeving maar ook vanwege het hoge fosfaatgehalte van veel percelen.

Vooral op graslandpercelen – en dan met name op zandgrond- is de bepaling van kalium cruciaal. Kalium spoelt namelijk gemakkelijk uit. Uit voorzorg wordt echter vaak teveel kalium gegeven, wat leidt tot onnodige verliezen. Een juiste verhouding kali in de bemesting is daarom op graslandpercelen van belang. Een te kort aan kalium veroorzaken gebreksverschijnselen in de gewassen.

Bronnen:
Bemestingswijzer BLGG Agroxpertus: http://blgg.agroxpertus.nl/product/bemesting/bemestingswijzer
Commissie Bemesting Grasland en Voedergewassen. Bemestingsadvies. November 2014. www.bemestingsadvies.nl
Bussink, W., G. Doppenberg, W. van den Berg en Kees van Wijk (2014). Naar een nieuw fosfaatbemestingsadvies in de akkerbouw. NMI, Wageningen, 43 p.
Handboek bodem en bemesting www.handboekbodemenbemesting.nl        
Koopmans, C.J., J. Bokhorst, C. ter Berg en N. van Eekeren (2012). Bodemsignalen. Praktijkgids voor een vruchtbare bodem. Roodbont Uitgeverij, Zutphen. 96 p.
PPO (2013). Adviesbasis voor de bemesting van akkerbouw- en vollegrondsgroentegewassen. PPO Lelystad. 116 p.​

Ontvang de NutriNorm nieuwsbrief met actuele kennis over bemesting
  •  *
  •  *
  •  *
Ontvang de NutriNorm nieuwsbrief met actuele kennis over bemesting